မဟာလောကမာရဇိန် ကုသိုလ်တော်စေတီတော်အား လာရောက်ဖူးမြော်ကြသည့် ဘုရားဖူးများ သည် တောင်ဘက်မုခ်နှင့် အနောက်ဘက်မုခ်တို့မှ ဝင်ရောက်ဖူးမြော်မှု များပြားကြပေသည်။ မဟာရံတံတိုင်းတော်ကြီး၏ တောင်ဘက်မျက်နှာစာ လက်ဝဲဘက်တွင် မင်္ဂလာကန်တော်အတွင်းမှာ ရှေးအခါက မင်္ဂလာတော်အတွင်းမှ လှေတော်များနှင့် ရေကင်းလှည့်လည်ကာ ပူဇော်မှုများရှိခဲ့သည်ဟု မှတ်သားရ ပါသည်။ စေတီတော်ကြီးအတွင်းသို့ ထောင်ဘက်မုခ်မှ ဝင်ရောက်လာပါက လွန်စွာခန့်ညားထည်ဝါ လှသော ရတနာပုံမုခ်ဦးတော်ကြီးအား တွေ့ရှိကြရပါမည်။ ထိုမုခ်ဦးတော်ကြီး၏ရှေ့တွင် ရတနာပုံမြို့တည်နန်းတည် ပဉ္စမသင်္ဂါယနာတင် ဘဝရှင်မင်းတုန်းမင်းတရားကြီး၏ ကြေးသွန်းပုံတော်ကြီးကို တွေ့မြင်ကြရပါမည်။ မင်းတရားကြီး၏ပုံတော်နောက်တွင် မဟာလောကမာရဇိန် ကုသိုလ်တော်စေတီတော် ဘဏ္ဍာထိန်း ဂေါပကရုံး တည်ရှိပါသည်။

မုခ်ဦးတော်ကြီးဝင်ပေါက်၏ ဝဲယာတို့တွင် ခရစ်နှစ် (၂၀၁၄)ခုနှစ် မေလ (၈)ရက်နေ့တွင် စိုက်ထူခဲ့ သော ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ ယူနက်စကိုအဖွဲ့ချုပ်ကြီးမှ ချီးမြှင့်အပ်နှင်းခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့အမွေအနှစ်စာရင်းဝင် အထိမ်းအမှတ်ဖြစ်သော (MOG-Logo (MEMORY OF THE UNESO) ကျောက်စာနှစ်ချပ်ကို ဂုဏ်ယူစွာ တွေ့မြင်နိုင်ကြပါသည်။

တောင်ဘက်မုခ်ဦးအဝင် ပထမမဟာရံတံတိုင်းတွင် လွန်စွာကြီးမားခန့်ညားလှသော နတ်သား နှစ်ပါးလက်အုပ်ချီနေသည့်ပုံပါ ကျွန်းတံခါးကြီးကို အံ့ဩခမန်း တွေ့မြင်ကြရပါသည်။ ရှေးအခါကလို တံခါးကြီးများသည် အရှေ့၊ အနောက်၊ တောင်၊ မြောက် ပထမမဟာရံတံတိုင်း လေးမျက်နှာ၏ ရှိခဲ့ကြောင်းနှင့် နယ်ချဲ့မိစ္ဆာတို့၏ ဖျက်စီးမှုကြောင့် ဆုံးပါးခဲ့ရကြောင်း နှမြောတသဘွယ်ရာ သိရှိရပါ သည်။ တံတိုင်းအတွင်းသို့ ဝင်ရောက်လာပါက ပါဠိတော်ကျောက်စာဂူတော်များ အုတ်ပြသာဒ်တော် ရွှေထီးမိုးလျှက် အစီအရီဖူးမြော်တွေ့ ရှိရပါမည်။

ဤသို့ဖြင့် ဒုတိယမဟာရံတံတိုင်း၊ တတိယမဟာရံတံတိုင်းများ ဝင်ရောက်ပြီးပါကတောင် ဘက်မုခ်အာရုံခံ ဓမ္မဗိမာန်သို့ ရောက်ရှိကာဖူး မြော်ကြည်ညိုကြရပါသည်။ ထို့နောက်ဘုရားဖူးများသည် စေတီတော်ကြီးအား ကြည်ညို၍ လက်ယာရစ်လှည့်ပတ်ကာ ဖူးမြော်ကြည်ညိုကြရာတွင် (၁၂၅၄)ခုနှစ် တွင် မိုးဗြဲစစ်ကဲမင်းကြီး မဟာမင်းထင်မင်းခေါင်ဦးသာဖူး စိုက်ပျိုးလှူဒါန်းခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်းရာကျော် ခရေပင်ကြီးများ၏ အရိပ်ကိုခိုလှုံကာ ဖူးမြော်ကြည်ညိုလေ့ရှိပါသည်။

မဟာလောကမာရဇိန် စေတီတော်အား လှည့်လည်ဖူးမြော်ပြီးနောက် ဆက်လက်ဖူးမြော်ကြည် ညိုကြရန်မှာ ဗုဒ္ဓမြတ်စွာဘုရားသခင် (၄၅)ဝါအတွင်း သတ္တဝါဝေနေယျတို့၏အကျိုးငှာ ဟောကြားတော် မူခဲ့သည် ပိဋကတော်ပါဠိ ကျောက်စာတော်များအား ဖူးမြော်ကြရပါမည်။

ရတနာပုံမန္တလေး မြို့တည်နန်းတည် ပဉ္စမသင်္ဂါယနာတင် ဘဝရှင်မင်းတုန်းမင်းတရားကြီးသည် ကောဇာသက္ကရာဇ် (၁၂၂၁)ခုနှစ် ၊ တန်ဆောင်မုန်းလဆန်း (၁)ရက်နေ့မှ စတင်၍ ဘုရားဟော ပိဋက သုံးပုံ ပါဠိတော်များအား (သေလက္ခရာ) ကျောက်ထက်အက္ခရာ တင်ရန်အတွက် စကျင်တောင်မှပေါ် ထွန်းလာ သော ကျောက်ဖြူကျောက်သားများထက်ပေါ်တွင် ရဟန်းပညာရှိ၊ လူပုဂ္ဂိုလ်များ တည်းဖြတ်သန့်စင်တော်မူပြီးသော ပိဋကပါဠိတော်ဒေသနာများအား ကျောက်ဖျာထက်တွင် ရေးထိုးတော်မူစေပါသည်။

ထိုသို့ရေးထိုးစဉ် ကြီးကြပ်တော်မူသည့် ပရိယတ္တိအကျော် သံဃာတော် အရှင်သူမြတ်များနှင့်လူ ပုဂ္ဂိုလ်ပညာရှင်များမှ ကြီးကြပ်စီစဉ်တော်မူကာ

၁။        ဝိနည်းငါးကျမ်းပါဠိတော်—ကျောက်ချပ်ရေ ၁၁၁-ချပ်

၂။         အဘိဓမ္မာခုနှစ်ကျမ်းပါဠိတော်– ကျောက်ချပ်ရေ-၂၀၈-ချပ်

၃။        သုတ္တန်ကျမ်းရေသုံးကျမ်းပါဠိတော်–ကျောက်ချပ်ရေ ၄၁ဝ-ချပ်စသဖြင့် ကျောက်စာ ချပ်တော်ရေ(၇၂၉)ချပ်တို့ ထွင်းထုပူဇော်ထားပါသည်။

ဤကဲ့သို့ ပါဠိတော်ကျောက်ချပ်ရေ(၇၂၉)ချပ် စိုက်ထူပူဇော်ထားရာတွင် ပထမမဟာရံ တံတိုင်း အတွင်း၌ ကျောက်စာချပ်ရေ(၄၂)ချပ်၊ ဒုတိယမဟာရံတံတိုင်းအတွင်း၌ ကျောက်စာချပ်ရေ (၁၆၈)ချပ်၊ တတိယမဟာရံတံတိုင်းအတွင်း၌ ကျောက်စာချပ်ရေ(၅၁၉)ချပ် ထားရှိ၍ ကျောက်စာ တစ်ချပ်လျှင် သီဟိုဠ်စွယ်တော်ကြုတ်ပုံစံတူ အုတ်ပြဿဒ်တစ်ခုစီအတွင်း၌ မြေဝင်တစ်တောင်(၁၈) လက္မထား၍ အခိုင်အမာစိုက်ထူခဲ့ပါသည်။ ဤကဲ့သို့ကျောက်စာတော်ဂူများ စိုက်ထူလှူဒါန်းတော်မူ ခြင်းအား မြန်မာဘုရင်များ လက်ထက်တော်အခါက ရုပ်စုံတော်များဖြင့် သီဆိုကပြ အသုံးတော်ခံခဲ့သည် ရုပ်စုံဆရာဉာဏ် မှ အောက်ပါအတိုင်း တေးထပ်တစ်ပုဒ်စပ်ဆိုကာ ပူဇော်ခဲ့ပါသည်။