မန္တလေးရတနာပုံ နေပြည်တော်ကြီး၏ သမိုင်းတွင် ရွှေမြို့တော်ကြီး တည်ထောင်မူရာ၌ ရတနာပုံ ရွှေမြို့တော်ကြီးနှင့်အတူ  ဖွားဘက်တော်ခုနှစ်ရပ်(ဝါ) သတ္တဌာန တို့တွင် “မဟာလောကမာရဇိန်”ဘွဲ့တော်ခံ စေတီတော်မြတ်ကြီးသည် တစ်ဌာနအနေဖြင့် ပါဝင်ခဲ့ပေသည်။ ရွှေမြို့တော်တည်ဘဝရှင် မင်းတရားကြီးသည် သတ္တဌာနခုနှစ်ဌာနတွင် ကိုယ်တော်တိုင်ကြီးကြပ်ကာ စီမံဆောင်ရွက်၍ တည်ထောင်တော်မူခဲ့ခြင်းဖြစ်ပေသည်။ ရတနာပုံမန္တလေး ရွှေမြို့တော် သတ္တဌာနခုနှစ်ဌာနစလုံးအား ကောဇာသက္ကရာဇ် (၁၂၂၁) ခုနှစ် ကဆုန်လပြည့်ကျော် (၆)ရက်၊ ခရစ်နှစ် (၂၂၊ မေ၊၁၈၉၅)ခုနှစ်တွင် သတ္တဌာနခုနှစ်ဌာနတို့အား မော်ကွန်းမှတ်တမ်းထိုး၍ တည်ဆောက်ခဲ့သည်မှာ . . .

“သာသနာတော်နှစ်” (၂၄ဝ၃)ခုနှစ်၊ ကောဇာသက္ကရာဇ်(၁၂၂၁)ခုနှစ်၊ ကဆုန်လပြည့်ကျော် (၆)ရက်နေ့ ညဉ့်သုံးချက်တီးကျော်၊ (၇)ရက်တနင်္လာနေ့သို့ အဝင်(၄)နာရီ၊ (၂)ပါဒ်၊ (၂)ဗီဇနာ၊ (၅)ပြန်၊ (၅)ခရာ ပြည့်မိဿလဂ်၊ မကာရခန်း၊ (၅)တေးကြင်း၊ (၆)ကြာနဝင်း၊ နက္ခတ်(၁)လုံး၊ (၂)ပါဒ်၊ (၇)ဃဋီ ထက်လက် စီးလျက် ထိုနာရီ၏တည်နက္ခတ်သော်ကား (သရဝဏ်)နက္ခတ်၊ စတုပ္ပါဒ်မွန်းတည့်ချိန်သို့ ရောက်လျင် ရတနာသုံးပါး၊ သိကြားဗြဟ္မာ၊ စတုလောကပါလ၊ သာသနာတော်စောင့်နတ်၊ သမ္မာဒေဝနတ်တို့အား တင်ကြားပသပူဇော်ပြီးလျှင် ဗြဟဓာပွင့်ရာ အရှေ့အရပ်သို့ မျက်နှာရည်လျက် ကြာသပ တေးသား၊ သောကြာသားတို့က အရှေ့အရပ်မှ၊ ဤလင်္ကျာရစ်လှည့်ပြီးလျှင် တပြိုင်နက် ပန္နက်တော် တင်ခဲ့ကြပါသည်။

ကောဇာသက္ကရာဇ်(၁၂၂၁)ခုနှစ် နယုန်လဆန်း(၁၄)ရက်၊ (၁၄၊ ဂျွန်၊ ၁၈၅၉)နေ့တွင် လင်္ကာ ဒီပသီဟိုဠ်ကျွန်းမှ ဗုဒ္ဓမြတ်စွယ်တော်ပွား ရောက်ရှိတော်မူလာပါသည် ၎င်းနှစ်(၁၂၂၁) ခုနှစ်တပေါင်းလ ပြည့်ကျော်(၁)ရက် (၇၊ မတ်၊ ၁၈၆ဝ)နေ့တွင် သီဟိုဠ်စွယ်တော်ပွားအား မဟာလောကမာရဇိန် ကုသိုလ်တော်မြတ်စွာဘုရား စေတီတော်တွင် ဌာပနာတော်မူခဲ့ပါသည်။ ထိုနေ့တွင် ရွှေမြို့တော်တောင်အရပ်ကျော် မိုးတံခါးနှင့် တည့်တည့်မဟာနွယ်စဉ်အရပ်တွင် မဟာဗောဓိညောင်ပင် စိုက်ပျိုးတော်မူခဲ့သည်။ ၎င်းရပ်ကွက် သည် ဗောဓိကုန်းရပ်ကွက်ဟု ယနေ့တိုင်ထင်ရှားသည်။

သတ္တဌာနခုနှစ်ဌာနအပါအဝင် မဟာလောကမာရဇိန်စေတီတော်ကြီး ပြီးစီးအောင်မြင်တော်မူသဖြင့် ကောဇာသက္ကရာဇ်(၁၂၂၄)ခုနှစ် ဝါဆိုလပြည့်ကျော်(၉)ရက် (၁၉၊ ဂျူလိုင်၊ ၁၈၆၂)နေ့တွင် ရွှေထီး တော် အထွဋ်တင်လှူပူဇော်ခဲ့ကြရာ ဘုရားဒါယကာဘဝရှင် မင်းတရားကြီးနှင့်တကွ စကြာဒေဝီ မိဖုရား ခေါင်ကြီး၊ မင်းမှူးမတ်၊ သေနာပတိ၊ အရာထမ်း၊ အမှုထမ်းတို့မှ တက်ရောက်ကြည်ညိုကြကာ ကြီးကျယ် လှစွာသော အကပွဲ၊ သဘင်ပွဲများဖြင့် ကျင်းပခဲ့ကြပါသည်။