“မဟာလောကရန်နှိမ်”​နှင့်“လောကတန်ဆောင်”စေတီတို့မှာထိုခေတ်က ရန်အမျိုးမျိုးပေါ်ပေါက်သဖြင့် ရန်အမျိုးမျိုးနှိင်နှင်းအောင်မြင်ရန် ယတြာသဘောဖြင့် ခုနှစ်ထောက်ဘုရားများတည်ခဲ့သည်ဟုအဆိုရှိသည်။ မန္တလေးမြို့လူထုက “အောင်တော်မူဘုရား”ဟုခေါ်တွင်ကြသည်။
                            မန္တလေး​မြို့တွင် မဟာမုနိရုပ်ရှင်တော်မြတ်ကြီးအား နံနက်အရုဏ်တက်တိုင်းမျက်နှာတော်သစ် အစဥ်အလာရှိခဲ့သည့် နည်းတူမဟာမြတ်မုနိကဲ့သို့ မျက်နှာတော်သစ်ဖူးမြှော်ရသော ဘုရားတစ်ဆူမှာ ဤ”မဟာလောကရန်နှိမ်အောင်တော်မူမြတ်စွာဘုရား”​ဖြစ်သည်။ ဤ”မဟာလောကရန်နှိမ်စေတီတော်”ကို မန္တလေးမြို့၊ ချမ်း‌အေးသာစံမြို့နယ်၊ ပြည်ကြီးမျက်မှန်၊ အောင်တော်မူရပ်၌တည်ရှိပါသည်။ လမ်း(၂၉)နှင့် (၆၃)လမ်းအတွင်း ရှိသည်။
                           သက္ကရာဇ်​ ၁၂၄၄-ခုနှစ်၊ တပေါင်းလဆန်း(၃)ရက်နေ့ နံနက်တစ်ချက်တီးကျော်၊ ခြောက်မောင်းအချိန်၊ အမြောက်သံကြား၍ ရွှေမြို့တော်ကြီးအရှေ့တောင်ထောင့် မန္တလေး​တောင်တော်အရှေ့ဘက်အာရုံခံဥယျာဥ်တော်အတွင်းအသျှင် မိဖုရားခေါင်ကြီးဖုရား နံတော်သင့် ရတနာတန်ဆောင်း စေတီတော်နှစ်ဆူကို အရပ်တော်နှင့်ဖိနပ်တော် သံခုနှစ်တောင်ထား၍ ခုနှစ်ရက်နှင့်အပြီး သပြေအောင်ပွဲသဘင်အခမ်းအနားတို့ဖြင့်တစ်ချိန်တည်းအုတ်မြစ်စီခင်းတည်လုပ်ရသည်။
                           “လောကရန်နှိမ်ဘုရား”​တွင် သေနတ်ဝန်၊ ကင်းဝန်၊ လယ်ကိုင်းမြို့စားဝန်ကြီး၊ အတွင်းဝန်၊ တိုင်တားမြို့စား၊ မြေတိုင်းဝန်ထောက်၊ ညောင်ဝန်းဝန်ထောက်၊ ရတနာတန်ဆောင်ဘုရားတွင်တောင်ခွင်မြို့စားဝန်ကြီးအတွင်းဝန်၊ ပင်းမြို့စားအတွင်းဝန်၊ မြို့သစ်မြို့စား၊ ဝန်ထောက်ဝက် မစွပ်မြို့စား၊ ဝန်ထောက်ကွပ်ရွာမြို့စား၊ ဝန်ထောက်သံချက်ဝန်၊ ဝန်ထောက်မလွန် မြို့ဝန်တို့ သွားရောက်ကြီးကြပ်ရသည်။ ယင်းလဆန်း(၁၁)ရက်တွင်အမြောက်သံကြား၍”လောကရန်နှိမ်ဘုရား”၊”လောကတန်ဆောင်” ဘုရားရွှေထီးအထွတ်တင်လှူ အောင်ပွဲ​သဘင်ကျင်းပသည်။

မန္တလေးမြို့တွင် မဟာမုနိရုပ်ရှင်တော်မြတ်ကြီးအား နံနက်အရုဏ်တက်တိုင်း မျက်နှာတော်သစ် အစဉ် အလာရှိခဲသည့်နည်းတူ မဟာမြတ်မုနိကဲ့သို့ မျက်နှာတော်သစ်ဖူးမြှော်ရသော ဘုရားတစ်ဆူမှာ ဤ ” မဟာ လောကရန်နှိမ်အောင်တော်မူမြတ်စွာဘုရား ” ဖြစ်သည်။

            သက္ကရာဇ် ၁၂၄၄ ခုနှစ်၊ တပေါင်းလဆန်း ၃ ရက်နေ့ နံနက်တစ်ချက်တီးကျော်၊ ခြောက်မောင်းအချိန်၊ အမြောက်သံကြား၍ ရွှေမြို့တော်ကြီးအရှေ့တောင်ထောင့် ဇမ္ဗူမျက်ရှင်ရပ် သာယာစွာသော မြေအပြင်တွင် အသျှင်မင်းတရားကြီး နံတော်သင့် ” လောကရန်နှိမ်စေတီတော် ” ၊ ရွှေမြို့တော်ကြီးအရှေ့မြောက်ထောင့်၊ မန္တလေးတောင်တော်အရှေ့ဘက်အာရုံခံဥယျာဉ်တော်အတွင်း အသျှင်မိဖုရားခေါင်ကြီးဖုရား နံတော်သင့် ရတနာ တန်ဆောင် စေတီတော်နှစ်ဆူကို အရပ်တော်နှင့် ဖိနပ်တော် သံခုနှစ်တောင်ထား၍ ခုနှစ်ရက်နှင့်အပြီး အပြေအောင်ပွဲသဘင်အခမ်းအနားတို့ဖြင့် တစ်ချိန်တည်း အုတ်မြစ်စီခင်းတည်လုပ်ရသည်။

            ” လောကရန်နှိမ်ဘုရား ” တွင် သေနတ်ဝန်၊ ကင်းဝန်၊ လယ်ကိုင်းမြို့စားဝန်ကြီး၊ အတွင်းဝန်၊ တိုင်တာ မြို့စား၊ မြေတိုင်းဝန်ထောက်၊ ညောင်ဝန်းဝန်ထောက်၊ ရတနာတန်ဆောင်ဘုရားတွင် တောင်ခွင်မြို့စားဝန်ကြီး အတွင်းဝန်၊ ပင်းမြို့စားအတွင်းဝန်၊ ဝန်ထောက်မလွန် မြို့ဝန်တို့ သွားရောက်ကြီးကြပ်ရသည်။ ယင်းလဆန်း ၁၁ ရက်နေ့တွင် အမြောက်သံကြား၍ ” လောကရန်နှိမ်ဘုရား ” ၊ ” လောကတန်ဆောင် “ဘုရားရွှေထီးအထွဋ်တင် လှူ အောင်ပွဲသဘင်ကျင်းပသည်။(စုဖုရားလတ်၏ လောကတန်ဆောင်စေတီကား မတွေ့ရချေ။)